SPSS Veri Analizi
SPSS Veri Analizi ve Matematiksel İstatistik
SPSS (yazılım programı) ve istatistik; kısa bir giriş...
İstatistik, araştırma için, "değişkenleri" ölçtükten sonra -belirli bir kesinlikle- sonuçlar çıkarmanıza olanak tanıyan bir beceri setidir. İstatistikle ciddi olarak ilgilenen herkes (iş veya sadece tezini tamamlamak için) er ya da geç "matematiksel istatistiğin" bir beceri seti olarak değerini anlayacaktır.
Bu web sitesindeki bilgiler, özellikle SPSS yazılım programı (resmi adı "IBM SPSS" olmuştur) ile birlikte nicel araştırmaya odaklanmaktadır. Aşırı basitleştirilmiş bir ifadeyle bu, sayıların, miktarların ve rakamların veriyi oluşturduğu tüm araştırmalardır. Şimdilik, esas olarak NHST ('boş ya da sıfır hipotez') ile nicel araştırmayı ele alıyoruz.
Bu tür araştırmalar (ve dolayısıyla "Alpha SPSS Veri Analizi" -nde ele alınan istatistik ve SPSS yazılım becerileri) ekonomi, ekonometri, psikoloji, kriminoloji, epidemiyoloji, tıp ve daha birçok alanda kullanılır.
Bu kısa giriş yazısında atlanmaması gereken bir diğer ayrım ise, araştırma türü yerine istatistik türüne ilişkindir. Betimsel istatistik ve istatistiksel çıkarım..
Betimsel İstatistik ve İstatistiksel Çıkarım
Betimsel istatistik, belirli bir değişkeni tanımlamayı ve istatistiksel analiz yapmayı amaçlar. Betimsel istatistik olarak kullanılan yaygın istatistik örnekleri (bu bağlamda "parametreler"den de bahsedilir) "ortalamalar", "yüzdeler" ve "standart sapmalardır". İstatistiksel çıkarım, belirli bir örneklemdeki betimleyici istatistiğin tüm popülasyonda geçerli olup olmadığı (temsiliyet) sorusuyla ilgilenir. Bu nedenle 'istatistiksel çıkarım' hipotezlerin test edilmesini kapsar. Burada, daha önce bahsedilen ortalamalar ve standart sapmalar gibi tanımlayıcı parametreler, matematiksel alanda küçük bir adım daha ileri gitmek için kullanılır.
Bu 2 istatistik biçimi ("betimleyici ve çıkarımsal") güçlü bir şekilde iç içe geçmiştir. SPSS programı, araştırmalarda özellikle hipotez testleri gibi çıkarımsal istatistik yöntemlerini uygulamak için geniş olanaklar sunar.
Matematik ve SPSS
SPSS teriminin İngilizce açılımı "Statistical Package for the Social Sciences", Türkçeye "Sosyal Bilimler İçin İstatistik Programı" olarak çevrilir .
İlgili kavramın, matematik dersiyle fazlasıyla karşılaşan bir sosyal bilimler öğrencisiyle yakınlığı bilinir. Özellikle istatistik ve metodoloji derslerinde, anket analizi ve regresyon analizi konularına da değinilmektedir. İstatistik biçiminde epeyce matematik bilgisinin gerektiği de inkar edilemez bir gerçek.
SPSS, tam da bu noktada size yardımcı olan bir programdır. Öğrenmek zorunda kaldığınız tüm karmaşık formüllere artık tamamen hakim olmanız gerekmiyor. SPSS programı, formül bilgisine (veya bunları uygulama becerisine) sahip olmadan analiz yapmanızı mümkün kılıyor. İstatistik derslerinden edindiğiniz genel anlayış ve bakış açısıyla (ve belki biraz Google aramasıyla) tüm analizlerinizi gerçekleştirebilirsiniz.
SPSS Analizi: Tezinizi Yazarken..
SPSS kullanımı için pratik ipuçları
Araştırma yapmak için niteliksel ve niceliksel arasında bir tercih yapmanız gerekir. Nicel araştırmalarda SPSS, araştırmanızı yürütmek için en yaygın kullanılan yöntemlerden bir tanesidir. SPSS birçok özelliği olan kapsamlı bir programdır. Bu nedenle, bazı pratik ipuçlarını sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Firma kurucumuz Hatice İlhan Çakır, bunları sizin için aşağıda bir araya getirdi.
Anketiniz İçin Kod Rehberi Kullanın!
Genellikle birkaç A4 kağıdından oluşan kod rehberinizde, anketinizdeki veya sorularınızdaki cevaplara, bu kodların ne anlama geldiğini belirtmek için kodlar eklersiniz. Örneğin, 'cinsiyet' sorusuna erkek için 1, kadın için 2 ve nötr için 3 kodunu kullanırsınız. Aşağıda gösterildiği gibi, soru numarasını, soruyu ve ilgili kodu düzgün bir şekilde düzenleyebileceğiniz bir tabloda net bir düzen sağlayın. Bir soru numarası ve soru birden fazla alt koda sahip olabilir. Yalnızca bir kukla değişken söz konusu olduğunda 0 kodunu kullanmak yaygındır; diğer tüm durumlarda kodlamaya 1'den başlarsınız.
Soru | Açıklama | Kod |
---|---|---|
S1 | Cinsiyet ile ilgili korelasyon analizi yapılabilir. | 1 = erkek 2 = kadın 3 = nötr |
S2 | Kurs | 1 = ilköğretim 2 = VMBO 3 = HAVO 4 = VWO 5 = MBO 6 = HBO/WO lisans 7 = HBO/WO yüksek lisans 8 = Doktora 9 = diğer, yani |
S3 | Çocuğun var mı? | 1 = hayır 2 = evet |
S4 | Açıklama X | 1 = Kesinlikle katılmıyorum 2 = Katılmıyorum 3 = Nötr 2 = Katılıyorum 1 = Kesinlikle katılıyorum |
S5 | Açıklama Y | 1 = Kesinlikle katılmıyorum 2 = Katılmıyorum 3 = Nötr 2 = Katılıyorum 1 = Kesinlikle katılıyorum |
S6 | Açıklama Z | 1 = Kesinlikle katılmıyorum 2 = Katılmıyorum 3 = Nötr 2 = Katılıyorum 1 = Kesinlikle katılıyorum |
Dipnot: Önemli bir uyarı... SPSS'te Kodlarınızı İşlemek için güvenilirlik analizi yapmanız önerilir.
Kodlarınızı işleme işlemi, değişken görünümünde (Variable View) yapılır. Aşağıdaki alanları doldurabilirsiniz:
- Name: Buraya soru numarasını boşluksuz olarak girebilirsiniz, örneğin V1, V2, vb. Ancak değişkene bir isim vermeyi de tercih edebilirsiniz, örneğin 'cinsiyet'. Bu, özellikle birçok değişken içeren bir veri seti ile çalışırken doğru değişkeni bulmayı kolaylaştırır.
- Type: Buraya veri türünü girersiniz: sayısal veri için numerik, metin verisi için harf veri türü.
- Breedte (Genişlik): Bu alanda sütun genişliğini girebilirsiniz, bu genellikle sadece metin verisi için gereklidir çünkü daha fazla karakter girilebilir. Sütun numarasını arttırırsınız.
- Decimals (Ondalıklar): Burada virgülden sonra kaç basamak olacağını belirtirsiniz, bu sadece sayısal verilerde gereklidir. Varsayılan olarak, ondalık sayısı 2'dir.
- Label (Etiket): Buraya değişkenin adını girersiniz. Bu, kod kitabınızın ikinci sütunu gibi, örneğin cinsiyet.
- Values (Değerler): Buraya üçüncü sütundaki kodları girersiniz, cinsiyet örneğinde 1 = erkek, 2 = kadın vb. şeklinde.
- Missing (Eksik): Burada SPSS'in eksik verilerle nasıl başa çıkacağını belirtirsiniz, örneğin bir katılımcı bu soruyu atladığında. Bunun için bir kod da atayabilirsiniz. Eksik veriler için 9, 99 veya 999 gibi kodlar kullanmak yaygındır. Ancak 9 veya daha fazla yanıt kategorisi olan bir sorunuz varsa, bu belirli soru (veya sorular) için geçerli olduğundan, eksik değerler için 9 kodunu kullanamazsınız. Bu durumda 99 veya 999 kullanırsınız.
- Columns (Sütunlar): Burada veri ekranınızda görülen sütun genişliğini belirtirsiniz. Genişliği gerektiğinde ayarlayabilirsiniz, ancak genellikle bu pek gerekli değildir.
- Align (Hizalama): Burada 3 seçenekten birini seçebilirsiniz: sol, sağ ve merkez. SPSS sayısal değişkenlerde varsayılan olarak hizalamayı sağa ve dize (string) değişkenlerde sola ayarlar.
- Measure (Ölçü): Burada nominal, ordinal ve ölçek değişkenleri olmak üzere üç seçeneğiniz vardır. Bu, değişkenlerinizin ölçüm seviyesini belirtir. Yukarıdaki tabloda 'Cinsiyet' nominal bir değişkendir, eğitim seviyesi ordinal bir değişkendir ve ifadelerle ilgili sorular ölçek değişkenleridir.
- Role (Rol): Bu, belirli bir değişkenin analizinizde hangi rolü oynadığını belirtmenize olanak tanır. Değişken bağımsız (girdi) mi, bağımlı (hedef) mi yoksa her ikisi mi (her ikisi de) olduğunu belirtir; bu durum, SPSS Analizi işlemini etkileyebilir. SPSS değişkenleri otomatik olarak girdiye ayarlar. Analizler için bunu ayarlamak gerçekten gerekli değildir.
Cookies ✓ Kullanım Koşulları ✓ Mesafeli Satış Sözleşmesi ✓ Gizlilik Politikası ✓ Hakkımızda ✓ Disclaimer
✓ Geositemap
Veri Girişi, SPSS analizi nasıl yapılır sorusunda önemli bir adımdır.
Bir sonraki adım verileri girmek ve eksik verileri kontrol etmektir. 'Veri Görünümü' ekranında verileri girebilirsiniz. YouTube'da bunun nasıl yapılacağını tam olarak açıklayan birçok video bulabilirsiniz.
Verilerin Analizi, Tanımlayıcı İstatistik ve korelasyon analizi içerir.
Veri analiziniz, verileri tanımlamakla başlar. Bu, frekans tabloları ve merkez ve yayılma ölçüleri aracılığıyla yapılır. Nominal ve ordinal değişkenler için frekans tabloları en uygun olanıdır. Menüye gidip Analyze (Analiz Et), Descriptive Statistics (Tanımlayıcı İstatistikler) ve Frequencies'i (Frekanslar) seçerek frekans tabloları isteyebilir ve spss programında istatistik analizi gerçekleştirebilirsiniz.
SPSS daha sonra aşağıdaki çıktıyı verir (örnek):
Cinsiyet ::
Sıklık | Yüzde | Geçerli Yüzde | Kümülatif Yüzde | (Bu, istatistik analizi sırasında önemli bir ölçüttür.)||
---|---|---|---|---|---|
Geçerli | Adam | 17 | 11,6 | 11,8 | 11,8 |
Kadın | 126 | 86,3 | 87,5 | 99,3 | |
Söylememeyi tercih ederim | 1 | 0,7 | 0,7 | 100,0 | |
Toplam | 144 | 98,6 | 100,0 | ||
Eksik | Sistem | 2 | 1,4 | ||
Toplam | 146 | 100,0 |
Bir ölçek değişkeni ile genellikle ortalama ve standart sapmayı isteyebilirsiniz. Bunu Analiz, Tanımlayıcı İstatistikler ve Tanımlayıcılar'a giderek yapabilirsiniz. Diğer bir seçenek de Analiz Et, Karşılaştırmalı Ortalamalar ve Ortalamalar'ı seçmektir.
Ölçek değişkenlerine örnek olarak yaş verilebilir, ancak katılımcıların belirli bir ifadeye ne ölçüde katıldıklarını belirtmeleri gereken sorular da ölçek değişkenlerine dahildir.
SPSS'in verdiği çıktının bir örneği şöyledir:
# Yaş :
- Anlamı
- = 21,38
- N
- = 144
- Std. Sapma
- = ~2753
Ölçek değişkenleri için de bir frekans dağılımı talep edebilirsiniz; örneğin, "tamamen katılmıyorum", "katılmıyorum" vb. gibi cevapları veren katılımcıların sayısı ve yüzdesi ile ilgileniyorsanız.
Çapraz tablolarda desenleri arayın
Verileri tanımladıktan sonra araştırmanıza başlayabilir ve hangi desenlerin dikkatinizi çektiğine bakabilirsiniz. Bu desenleri keşfetmenin kullanışlı bir yolu çapraz tablolardan yararlanmaktır. Burada iki değişkeni birbirine karşı koyarsınız. Çapraz tablolar kullanılarak yapılan analizler, özellikle nominal ve ordinal değişkenler için uygun olup, anket verilerinin değerlendirilmesinde sıkça kullanılır. SPSS'te bir çapraz tabloyu şu şekilde talep edebilirsiniz: Analyze (Analiz Et), Descriptive Statistics (Tanımlayıcı İstatistikler) ve Crosstabs (Çapraz Tablolar)'a gidin.
SPSS Analizlerinde Yardıma mı İhtiyacınız Var? 🎓 🇹🇷
Bu makalede size SPSS hakkında genel ipuçları verdik. Daha fazlası için uzman desteğine mi ihtiyacınız var? O zaman bizimle iletişime geçin.Aşağıdaki SPSS analizlerinde size yardımcı oluyoruz: regresyon analizi ve varyans analizi örnekleri.
- Korelasyonlar ve tanımlayıcı istatistikler, veri toplama sürecinde önemli bir rol oynar. ✓
- Güvenilirlik (reliability) ve T-testleri (t-test) ✓
- Ki-kare testi, Wilcoxon İşaretli Sıralar testi, Mann-Whitney testi (parametrik olmayan) ✓
- Tekrarlanan ve İç Ölçümler analizleri, SPSS analizi kullanılarak gerçekleştirilir. ✓
- ANOVA, ANCOVA ve MANOVA ✓
- Lineer Regresyon, Lojistik Regresyon ve OLS regresyonu ✓
- Kruskal-Wallis testi ✓
- Küme Analizi, Faktör Analizi, Güç Analizi ve varyans analizi gibi yöntemler kullanılarak veriler incelenir. ✓
- Panel analizi/ çok düzeyli analiz/ karma modeller ✓
- Birleşik analiz ve zaman serisi analizi ✓
Lokasyon: Altıntepe, İstasyon Yolu Sokağı 3/1, 34852 Maltepe/İstanbul
Son güncellenme tarihi:
.
SPSS Veri Analizi Hakkında 2024 - Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1- SPSS analizi kaç TL?
SPSS analizi ücreti, analizin karmaşıklığına, veri setinin büyüklüğüne, istenen analiz türüne ve teslim süresine göre değişir. Ortalama fiyat ₺5.000'den başlamaktadır.
2- SPSS analizi yaptırmak suç mu?
Hayır, SPSS analizi yaptırmak suç değildir. Analizi kendiniz yapabilir veya bir uzmandan destek alabilirsiniz. Önemli olan, analizin etik ilkelere uygun ve doğru bir şekilde yapılmasıdır.
3- SPSS hangi test ne için kullanılır?
SPSS, çok çeşitli istatistiksel testler sunar. Hangi testin kullanılacağı, araştırma sorunuza ve verilerinizin özelliklerine bağlıdır. Örneğin:
T-testi: İki grup ortalaması arasındaki farkı karşılaştırmak için kullanılır. ANOVA: İkiden fazla grup ortalaması arasındaki farkı karşılaştırmak için kullanılır. Korelasyon: İki değişken arasındaki ilişkiyi incelemek için kullanılır. Regresyon: Bir veya daha fazla değişkenin, başka bir değişkeni nasıl etkilediğini incelemek için kullanılır.
4- SPSS ile neler yapılır?
SPSS ile şunlar yapılabilir: 1. Veri girişi ve düzenleme 2. Tanımlayıcı istatistikler hesaplama (ortalama, standart sapma, vb.) 3. Grafikler oluşturma 4. Hipotez testi yapma 5. Regresyon analizi yapma 6. Çok değişkenli analizler yapma
5- SPSS programı ücretli mi?
Evet, SPSS programı ücretli bir yazılımdır. Ücretsiz deneme sürümleri mevcuttur, ancak tam sürüm için lisans satın almanız gerekir.
6- SPSS'yi kimler kullanır?
SPSS, sosyal bilimler, sağlık bilimleri, işletme, eğitim ve pazar araştırmaları gibi birçok alanda araştırmacılar, öğrenciler ve analistler tarafından yaygın olarak kullanılır.